Astigarragako Herri Eskolatik erantzun ziguten eta hara joateko data jarri dugu, seguruena ekainak 3an 11:00-12:00etara.
Pertsonaien marrazkiak egin ditugu:
Ipuina:
Lau egoera egongo dira, pertsonai bakoitzeko. 1.egoerako pertsonaia, Rimuru marrazoa izango da. Heme erakutsi nahi den arazoa, itsasontziak petroleoa askatzearen ondorioak. 2.egoeran, Ttuspik parte hartuko du. Gehiegizko arrantzarekin arazo bat erakutsiko da eta honek nolan eramaten duen aurrera. 3.egoeran, Filo dugu eta itsoko gehiegizko plastikoaren ondorioak azalduko dira. Azkenik, 4.egoeran, Puck. Plastikozko irla bat agertuko da, konbentzio korronteak irla horretara eramango du eta zer gertatzen den han azaldu. Denen esperientzia txarrenak dira eta nola bizi duten azaltzen da.
Aste honetan jolasaren arauak idatzi ditugu, eta kartak inprimatzeko formatuan prestatzen hasi gara. Batzuk etxean gaude, eta datorren astean lanari ekin beharko diogu serioago proiektua bukatu ahal izateko.
Karten atzekaldea diseinatu, logoa, hori inprimatzeko prestatu, karten aurkezpena izan daitekeen dokumentua prestatu, gutunak prestatu gure kartak ikasleen artean zabaltzeko (egokiena LH-ko etapa), nun aurkeztu pentsatu eta baimena eskatu…
Aste honetan jolasaren arauak idatzi ditugu, eta kartak inprimatzeko formatuan prestatzen hasi gara. Batzuk etxean gaude, eta datorren astean lanari ekin beharko diogu serioago proiektua bukatu ahal izateko.
Karten atzekaldea diseinatu, logoa, hori inprimatzeko prestatu, karten aurkezpena izan daitekeen dokumentua prestatu, gutunak prestatu gure kartak ikasleen artean zabaltzeko (egokiena LH-ko etapa), nun aurkeztu pentsatu eta baimena eskatu…
Aste honetan kartel desberdinak egin eta zabalduko duguna adostu dugu. Emailak idatzi ditugu ere: Bat udalari materiala eskatzeko (hidrogel poteak, mahaiak, gauzak gordetzeko tokiren bat…), beste bat Olatz Iparraguirreri (eskolako irratiko arduradunari) irratian gure azokari bureuzko informazioa eman dezan (guri elkarrizketa eginaz edota informazioa partekatuaz) eta azkena ekofishekoei gure proiektuaren berri emateko. Datorren astean ea kalean gauden eta gauzak lotzen jarraitzen dugun.
Asteazkenean deitu genion Ikasi enpresari, eta azkenean haiekin hitz egitea lortu genuen.
Agenden prezioa galdetu genien baina agenda kantitatea eta beste hainbat gauza behar zituzten prezioa jakiteko. Horretarako zuzendaritzari proiektuko datu batzuk bidaliko dizkiegu. Informazioa nola nahi dugun agertzea zehaztu behar dugu eta ziurtagiri bat prestatu zuzendaritzakoen konpromezua jasotzeko.
·Plastikoari buruz informazio basikoa eman eta hondartzetan metatzen diren hondakinak itsasoratzea ekiditea.
PROIEKTUA
·Proiektua. Pentsatzen dugu gure ideiak eta helburuak oso eraginkorrak direla eta ondorioz elkartu gara eta proeiktu hau osatu dugu. Sormena landu dugu.
INKESTA
·Inkesta bitartez jendea kontzientziatu. Zenbat dakizu plastikoari buruz? 55 pertsonak erantzun dute.
Inkesta egin ondoren hauek izan dira erantzun errepikatuenak:
Asko kutsatzen du ingurumena.
Birziklatu dezakeguna bainon gehiago dago.
Itsasoa mikroplastikoz beteta dago, non irlak honekin sortu diren.
Petroleoaren deribatua da.
Denbora asko behar da desagertzeko.
EKINTZA.
Zer egingo genuke?
Zakarrontzi gehiago eta handiagoak jarri hondartza hasieran jendeak zakarra bertan ez uzteko. Udaletxeari proposamen bat aurkeztea ideia ona iruditu zaigu. Eskutitza prestatu dugu eta sarrera emango diogu udaletxean.
ONDORIOA
Jendeartean desinformazioa da nagusi.
Aldaketak gerta daitezen erakunde publikoen laguntza gehiago behar ditugu.
Kontzientzia sozialari esker aurrera joan gaitezke.
Proiektu hau 1.mailan praktikan jartzea erabaki dugu, uste dugulako garrantzitsua dela plastikoak nola sailkatzen diren jakitea. Baina zergatik? Plastiko guztiak modu egoki batean ez balidin ba ditugu birziklatzen, kontaminazioa geroz eta larriagoa izango da.
Non?
Egoera.
Gaur egungo egoera oso larria.
Itsasora jaurtitzen ditugun plastikoak munduan banatu.
Arrainek eta itsas inguruko animaliek plastikoa jan eta ito egiten dira.
Mikroplastikoa itsasoan metatu.
Plastikozko irlak sortu.
Jendeak ez du bereizten biziklagarria eta birziklaezina.
Arrainek plastikoa jaten dutenez, guk ere plastikoa jaten amaitzen degu.
Egoera
Sailkapenerako sortutako irudiak.
Gure taldekatzea
Zer erabiliko dugu?
Kartoizko ontziak (2 gela bakoitzeko)
Kartel bat zaborra sailkatzeko (1 gela bakoitzeko)
Nola egingo dugu?
Lehenik aurkezpen bat prestatu dugu modu egoki batean azaldu ahal izateko. Ondoren, zaborrontzi bezala erabiliko ditugun kaxak hartu eta non dijoan plastiko bakoitza adierzi dugu. Gero, gelaz gela joan gara proiektua azaltzen, eta bi zaborontzi jarri ditugu gela bakoitzean. Azkenik birziklatu dituzten plastikoak jasotzera joan behar gara.
Gainera interesgarria izango litzake beste eskola batzuekin hitz egitea proiektu hau hobetzeko eta beste ikastetxe batzuetan martxan jartzeko.
Ekofish murgilduta dagoen gaiari buruzko galderak egin eta kaletik jendeari honetako galderak egin. Horrela, demostratzen dugu zer hain informatuta edo jakingabetzan dauden gure inguruneko gaiari buruz. Hau da, plastikoa itsasoan.
Nola egingo dugu:
Galderak adin ezberdineko jendeari egingo ditugu, horrela ikusteko hauetako zeinek informatutagoa dagoen. Eta horretaz gain, sozietatean ikuspuntu ezberdinak ikusteko.
Taldeko bi pertsona, adin zaharreko bi pertsonei galderak egingo dizkiete (40-80). Eta beste biek, adin gazteeko beste bi pertsonei galderak egingo dizkiete(17-35).
Donostiako kaleetan zehar ibiliko gara, pertsonei ausaz galdetuz. Horrela, ez dugu jakingo zer nolako erreakzioa izango duten erantzun arte.
Gure galdetegia eta haren erantzunak.
1.- Alde edo kontra?
2.- Zein elementu da gehien dagoena itsasoan? eta nola birziklatu genezake?
Plastikoa
Plastikoa desegin, gero beste objektu batzuk sortzeko (arropa, botillak, bankuak,…)
3.- Birziklatutako zerbait erabiltzen duzu?
4.- Etxeko hondakinetatik, zein da uretako kutsatzaile mota ohikoena?
Papera eta kartoia
Plastikoa
Latak eta metalak.
BRICS.
Beira
Pilak.
Olioa
Hondakin organikoak
5.- Zure ustez, urtero zenbat zabor botatzen dugu itsasora?
Nazio Batuen Ingurumen Programaren (PNUMA) ikerketa batek hondoetan, ur-zutabean, itsas azalean eta kostaldean pilatzen den zaborra milioika tonatan kuantifikatu du. Urtero 6,4 milioi tona hondakin itsasoan amaitzen direla kalkulatzen da.
6.- Zenbat denbora igaro behar da plastikoa desgradatzeko?
1.000 urte.
Ezaugarri fisiko eta kimikoak dituela eta, plastikoa oso material iraunkorra da, naturan aurkitzen diren mikroorganismoek degradatzea zaila da: a priori ia osorik egon daiteke mendeetan zehar.
7.- Zein da uraren kutsadura murrizteko modurik onena?
Produktu ekologikoak erabili.
Produktu toxikoak forma egokian baztertu
Hondakinik ez bota
Pestizidak ez aplikatzea eta ongarri naturalak erabiltzea
Zaborra bota behar den bezala egin.
8.- Gure etxeetara iristen den ura edangarria dela uste duzu?
Orb Media-k egin berri duen nazioarteko ikerketaren arabera, plastikozko mikrofibrak munduko iturriko uraren% 83an aurki daitezke.
Ikerlariek mundu osoko edateko uraren 159 lagin aztertu dituzte:
Plastikoen kutsaduraren abangoardian Estatu Batuetako urak daude, laginen% 94 kutsatuta baitzeuden.
Aztertutako Europako nazioek maila baxuagoa zuten, baina laginen% 72 inguru ere kutsatuta zegoen.
Alemanian, ikertzaile talde batek mikrofibra plastikoak aurkitu ditu aztertu dituzten 24 garagardo markatan. Ezti eta azukrean ere bai.
9.- Zergatik da garrantzitsua itsasoko ura babestea?
Itsasoko ura osasuntsua badago, fitoplaktonak bizitzarekin mantentzen dira, orduan, fitoplanktonaren presentziari esker, ozeanoek urtero askatzen den oxigenoaren% 50 eta% 85 artean ekoizten dute. Gainera, itsasoek karbono dioxidoaren hustubide garrantzitsu gisa jarduten dute, eta horrek nabarmen murrizten ditu atmosferako berotegi-efektuko gasen mailak.
10.- Zenbat itsas espezie daude haien habitataren kutsadurak mehatxatuta?
Itsasoan plastikoak egotea benetako izurrite bihurtu da. Gehienek uste baino gaitz larriagoa. 700 itsas espezie baino gehiago daude arriskuan gainera lehen esan dugun bezala gure kontsumoan sartu da.
Egunero hartzen dugun janari bakoitzak, batez beste, plastikozko 100 mikropartikula baino gehiago izan ditzake, hauek mikroplastikoak dira, Heriot-Watteko Unibertsitateak egindako ikerketa baten arabera.
